Kapitał zakładowy to podstawowy fundusz finansowy wnoszony do spółki przez jej właścicieli lub udziałowców, stanowiący zabezpieczenie dla wierzycieli oraz określający minimalną wartość majątku przedsiębiorstwa. W przypadku spółek kapitałowych, takich jak spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.) czy spółka akcyjna (S.A.), kapitał zakładowy jest określony w umowie lub statucie spółki i wpisywany do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS). Wniesienie kapitału może odbywać się w formie wkładów pieniężnych lub aportów, czyli wkładów niepieniężnych, takich jak nieruchomości, patenty czy maszyny.
Kapitał zakładowy pełni kluczowe funkcje w działalności przedsiębiorstwa. Przede wszystkim stanowi on podstawę finansową umożliwiającą rozpoczęcie działalności oraz realizację pierwszych inwestycji. Jest również istotnym zabezpieczeniem dla wierzycieli, ponieważ informuje ich o minimalnym poziomie majątku spółki, który w razie konieczności może zostać wykorzystany do pokrycia zobowiązań. W przypadku spółek akcyjnych kapitał zakładowy podzielony jest na akcje, które mogą być przedmiotem obrotu na giełdzie, co umożliwia pozyskiwanie dodatkowego kapitału na rozwój działalności.
Zmiany w kapitale zakładowym mogą następować w wyniku podwyższenia lub obniżenia jego wartości. Podwyższenie kapitału może odbywać się poprzez emisję nowych udziałów lub akcji, co pozwala na zwiększenie zasobów finansowych spółki i jej dalszy rozwój. Obniżenie kapitału może natomiast wynikać z restrukturyzacji lub konieczności pokrycia strat finansowych. Współczesne regulacje prawne określają minimalne wartości kapitału zakładowego, np. dla spółki z o.o. w Polsce wynosi on co najmniej 5 000 zł, a dla spółki akcyjnej 100 000 zł. Efektywne zarządzanie kapitałem zakładowym jest kluczowe dla stabilności finansowej i długoterminowego sukcesu przedsiębiorstwa.
