PKB, to jeden z najważniejszych wskaźników gospodarczych, który informuje o wartości dóbr i usług wytwarzanych w danym kraju w ciągu roku. PKB jest nie tylko wskaźnikiem rozwoju gospodarczego, ale również poziomu życia obywateli. W ciągu ostatnich dziesięcioleci PKB stał się symbolem siły gospodarczej państw i źródłem prestiżu dla rządów i narodów. Jednakże, warto zwrócić uwagę na to, że PKB nie uwzględnia czynników społecznych i środowiskowych, które są równie ważne w ocenie dobrobytu kraju i jego mieszkańców.
SPIS TREŚCI
Produkt krajowy brutto PKB – definicja
Produkt krajowy brutto, w skrócie PKB jest jedną z podstawowych kategorii marketingowych. Określa on łączną wartość produkcji wytworzonej w ciągu roku w danym kraju. Wskaźnik ten uwzględnia zarówno produkty i usługi powstałe przy użyciu krajowych czynników produkcji, jak i również zagranicznych.
W Polsce funkcjonuje wiele firm zagranicznych, lub posiadających znaczną część kapitału zagranicznego, i produkcja w tych przedsiębiorstwach jest również wliczania do polskiego PKB. Jednak zyski generowane przez podmioty z kapitałem zagranicznym, bardzo często są transferowane za granicę, co może przyczyniać się do generowania błędnych danych odnośnie produkcji towarów i usług w Polsce. Aby uniknąć tego błędu, wprowadzono pojęcie produktu narodowego brutto, w skrócie PNB.
Produkt narodowy brutto PNB
Produkt narodowy brutto określa łączne dochody osiągane przez obywateli danego kraju, niezależnie od miejsca prowadzenia przez nich działalności gospodarczej. PNB jest równy PKB, powiększonemu o dochody netto uzyskiwane przez obywateli polskich za granicą, oraz pomniejszonemu o dochody uzyskiwane w Polce przez cudzoziemców.
Pojęcie i fazy cyklu koniunkturalnego
Gospodarka rynkowa charakteryzuje się ciągłymi zmianami wysokości, produkcji, konsumpcji, czy poziomu zatrudnienia. Okresowe wahania poziomu aktywności gospodarczej nazywane są cyklem koniunkturalnym. Możemy określić cztery podstawowe fazy tego cyklu, zaliczymy do nich:
- Kryzys
- Depresja
- Ożywienie
- Rozkwit
Fazę kryzysu cechuje zwykle nadprodukcja. Oznacza to, że podaż towarów i usług jest większa niż popyt na te towary. Efektem nadprodukcji może być wzrost, cen, czy zwiększenie poziomu bezrobocia.
Depresja, czyli zastój, przejawia się względną stabilizacją gospodarki, jednak będzie ona na obniżonym poziomie. Po osiągnięciu najniższego poziomu tak zwanego punktu zwrotnego gospodarka przejdzie do kolejnej fazy.
Faza ożywienia oznacza początek poprawy poszczególnych wskaźników gospodarczych, takich jak produkcja przemysłowa, czy poziom bezrobocia. Kolejna faza rozpoczyna się kiedy wskaźniki aktywności gospodarczej osiągają znaczący wzrost, w porównaniu z poprzednim cyklem.
Rozkwit gospodarczy cechuje dalsza poprawa poszczególnych wskaźników, jednak tempo tego wzrostu będzie mniejsze, niż w fazie ożywienia. Następuje kolejny punkt zwrotny, który oznacza powrót do kryzysu, i rozpoczęcie kolejnego cyklu.
Pojęcie, oraz społeczno-ekonomiczne skutki inflacji
Inflacja jest zjawiskiem bezpośrednio wpływającym na konsumentów, producentów, czy nabywców, dlatego przyciąga uwagę szerokiej opinii publicznej. Nadmierna inflacja uważana jest za zdecydowanie negatywne zjawisko, które należy eliminować z przestrzeni gospodarczej. Obecnie w Polsce mamy wyjątkowo wysoki poziom inflacji, dlatego nie powinno nikogo dziwić, że jest ona głównym tematem zainteresowania ekonomistów, polityków, oraz zwykłych obywateli naszego kraju.
W opracowaniach naukowych możemy znaleźć różnorodne definicje zjawiska inflacji. Badacze starają się nie tylko określić samą definicję tego zjawiska, ale również pokazać jej przyczyny. Roman Milewski i Eugeniusz Kwiatkowski w swojej książce „Podstawy Ekonomii”, określają inflację jako:
„ Proces ogólnego wzrostu poziomu cen”.
O inflacji możemy mówić w przypadku wzrostu cen różnorodnych dóbr, takich jak produkty żywnościowe, usługi, czy nośniki energii. Przytoczona powyżej definicja inflacji oznacza, że zjawisko to jest procesem, czyli obserwuje się je w dłuższym okresie czasu, oraz ma charakter ogólny i względnie trwały.
Inflacja niesie za sobą cały szereg skutków społeczno-ekonomicznych. Wiele z nich szczególnie dotyka zwykłych ludzi, ale także przedsiębiorców. Do negatywnych skutków inflacji zaliczymy między innymi:
- Spadek wartości oszczędności
- Zwiększenie rat kredytów w wyniku wzrostu stóp procentowych
- Brak stabilności przy prowadzeniu działalności gospodarczej
- Wzrost kosztów utrzymania
- Presja płacowa, czyli naciski pracowników na wzrost wynagrodzeń
Opracowanie przygotował: Andrzej Rus
