Gwarancja bankowa to pisemne zobowiązanie banku do uregulowania zobowiązań klienta wobec wskazanego beneficjenta w przypadku, gdy dłużnik nie wywiąże się ze swoich obowiązków. Jest to forma zabezpieczenia transakcji, która zapewnia większą wiarygodność zarówno dla kontrahentów, jak i instytucji finansowych. Dzięki gwarancji bankowej wierzyciel ma pewność, że w razie niewypłacalności lub niewykonania zobowiązania przez dłużnika bank przejmie odpowiedzialność za uregulowanie należności w określonej kwocie i terminie.
Wyróżnia się kilka podstawowych rodzajów gwarancji bankowych, w zależności od ich przeznaczenia. Gwarancja przetargowa (wadialna) zabezpiecza zobowiązania oferenta w postępowaniach przetargowych, chroniąc organizatora przetargu przed ewentualnym wycofaniem się uczestnika. Gwarancja zapłaty zapewnia sprzedawcy lub wykonawcy, że otrzyma on zapłatę za dostarczone towary lub usługi. Gwarancja dobrego wykonania stanowi zabezpieczenie dla zamawiającego, gwarantując, że wykonawca prawidłowo zrealizuje warunki umowy. Gwarancja zwrotu zaliczki chroni podmiot udzielający przedpłaty na realizację zamówienia, a gwarancja celna wykorzystywana jest w transakcjach międzynarodowych jako zabezpieczenie zobowiązań wobec organów celnych.
Gwarancja bankowa pełni kluczową rolę w obrocie gospodarczym, zapewniając większe bezpieczeństwo dla obu stron transakcji. Dzięki temu rozwiązaniu przedsiębiorstwa mogą minimalizować ryzyko niewypłacalności kontrahentów i zwiększać swoją wiarygodność w negocjacjach handlowych. Banki, wystawiając gwarancje, pobierają prowizję, co stanowi dla nich źródło dochodu oraz sposób na budowanie relacji z klientami. Wymogi dotyczące uzyskania gwarancji bankowej obejmują zdolność kredytową klienta oraz przedstawienie stosownych zabezpieczeń, takich jak depozyty czy aktywa rzeczowe.