Ocena ryzyka to proces identyfikacji, analizy i oceny potencjalnych zagrożeń, które mogą wpłynąć na działalność organizacji, projekt, inwestycję lub zdrowie i bezpieczeństwo ludzi. Celem tego procesu jest określenie prawdopodobieństwa wystąpienia negatywnych zdarzeń oraz ich potencjalnych konsekwencji. Na podstawie wyników oceny ryzyka podejmowane są decyzje dotyczące strategii zarządzania zagrożeniami, aby minimalizować ich wpływ oraz poprawić odporność organizacji na nieprzewidziane sytuacje. Ocena ryzyka jest nieodzownym elementem zarządzania w wielu sektorach, takich jak finanse, ubezpieczenia, przemysł, IT, zdrowie i bezpieczeństwo pracy.
Proces oceny ryzyka składa się z kilku kluczowych etapów. Pierwszym krokiem jest identyfikacja ryzyka, czyli rozpoznanie wszystkich możliwych zagrożeń, które mogą mieć wpływ na organizację lub dany proces. Następnie przeprowadza się analizę ryzyka, polegającą na określeniu prawdopodobieństwa wystąpienia danego zagrożenia oraz oszacowaniu jego skutków. Kolejnym etapem jest ocena ryzyka, podczas której porównuje się poziom ryzyka z przyjętymi normami i standardami, co pozwala na określenie koniecznych działań zaradczych. Ostatnim krokiem jest wdrożenie strategii zarządzania ryzykiem, czyli zastosowanie odpowiednich środków mających na celu jego eliminację lub ograniczenie.
Efektywna ocena ryzyka wymaga regularnego monitorowania i aktualizacji, ponieważ zagrożenia mogą się zmieniać w zależności od warunków rynkowych, technologicznych lub regulacyjnych. Organizacje stosują różne metody i narzędzia do oceny ryzyka, w tym analizy statystyczne, symulacje scenariuszowe, audyty wewnętrzne oraz systemy zarządzania ryzykiem (ERM – Enterprise Risk Management). Dobrze przeprowadzona ocena ryzyka pozwala na podejmowanie świadomych decyzji biznesowych, zwiększa odporność organizacji na kryzysy oraz minimalizuje potencjalne straty finansowe i operacyjne.
