Odpowiedzialność cywilna to obowiązek naprawienia szkody wyrządzonej innej osobie lub podmiotowi w wyniku działania lub zaniechania, które narusza obowiązujące przepisy prawa lub zasady współżycia społecznego. Jest to fundamentalna zasada prawa cywilnego, mająca na celu ochronę interesów poszkodowanych oraz zapewnienie sprawiedliwości w relacjach między jednostkami i podmiotami gospodarczymi. Odpowiedzialność cywilna może wynikać z umów, czynów niedozwolonych (deliktów) lub szczególnych regulacji prawnych, które nakładają na określone podmioty obowiązek naprawienia szkód powstałych w wyniku ich działań.
Wyróżnia się dwa główne rodzaje odpowiedzialności cywilnej: odpowiedzialność kontraktową i odpowiedzialność deliktową. Odpowiedzialność kontraktowa powstaje, gdy jedna ze stron umowy nie wywiązuje się z jej postanowień, co skutkuje powstaniem szkody u drugiej strony. W takim przypadku poszkodowany może domagać się odszkodowania lub innego rodzaju rekompensaty przewidzianej w umowie lub przepisach prawa. Odpowiedzialność deliktowa natomiast dotyczy sytuacji, w których szkoda wynika z czynu niedozwolonego, czyli działania sprzecznego z prawem lub zasadami współżycia społecznego, niezależnie od wcześniejszej umowy między stronami.
Zakres odpowiedzialności cywilnej może być regulowany przez przepisy prawa, ale w wielu przypadkach istnieje możliwość jego ograniczenia lub wyłączenia poprzez odpowiednie klauzule umowne. W celu zabezpieczenia się przed konsekwencjami odpowiedzialności cywilnej wiele osób i firm korzysta z ubezpieczeń OC (odpowiedzialności cywilnej), które pokrywają koszty potencjalnych roszczeń. Współczesne prawo cywilne dąży do znalezienia równowagi między ochroną poszkodowanych a zapewnieniem rozsądnych granic odpowiedzialności sprawców, co ma kluczowe znaczenie dla funkcjonowania systemu prawnego oraz relacji społecznych i gospodarczych.
