W kodeksie pracy mamy bardzo dokładnie wyszczególnione, jakich informacji może wymagać pracodawca od przyszłego pracownika, a także od osoby, która jest już w danej firmie zatrudniona. W niektórych przypadkach firma może zażądać od osoby ubiegającej się o zatrudnienie przedstawienia zaświadczenia o niekaralności. Jeśli go nie przedstawimy, raczej nie mamy szansy na zatrudnienie w konkretnych zawodach.
SPIS TREŚCI
Niekaralność – co to znaczy?
Zaświadczenia o niekaralności wydawane są przez Krajowy Rejestr Karny. Jest to rozbudowana baza, w której znajdują się informacje o prawomocnych skazaniach za przestępstwa lub przestępstwa skarbowe, postępowaniach warunkowo umorzonych, postępowaniach umorzonych na podstawie amnestii, a także o osobach skazanych przez sąd w innym kraju, poszukiwanych na podstawie listu gończego, tymczasowo aresztowanych. Lista informacji, jakie znajdują się w rejestrze, jest dosyć szeroka, podobnie jak lista sytuacji, w wyniku których można na nią trafić.
Najważniejsze jednak, by nas w niej nie było. Jeśli do tej pory nie mieliśmy problemu z wymiarem sprawiedliwości, nie będziemy mieć też żadnych kłopotów w uzyskaniem zaświadczenia o niekaralności – będzie to czysta formalność, bo w systemie nie ma o nas żadnych informacji. Problem mają te osoby, które kiedyś już skazane były – jeśli było to dosyć niedawno, zaświadczenia o niekaralności nie otrzymają.
Okazuje się jednak, że także osoby, które miały w przeszłości konflikt z prawem, nie muszą na zawsze pożegnać się z zaświadczeniem o niekaralności. Wiele wyroków skazujących ulega bowiem zatarciu po upływie określonego, wskazanego w Kodeksie Karnym czasu. Jeśli skazanie ulegnie zatarciu, wpis o nim zostaje usunięty z Krajowego Rejestru Karnego, a osoba wnioskująca o zaświadczenie o niekaralności otrzyma je tak samo jak osoba, która nigdy nie była skazana.
W jakich zawodach wymagana jest niekaralność
Bycie osobą niekaraną jest szczególnie ważne w przypadku zawodów tak zwanego zaufania publicznego. Zaświadczenia o niekaralności powinni więc posiadać przede wszystkim nauczyciele, policjanci, pracownicy agencji ochrony, wychowawcy kolonijni, pracownicy kontroli skarbowej, piloci wycieczek, agenci ubezpieczeniowi, a nawet komornicy.
Ogólnie mówiąc, najczęściej są to zawody związane z pracą z dziećmi, a także ze służbą społeczną. Zaświadczenie o niekaralności jest w tych zawodach niezbędne, aby móc uzyskać zatrudnienie. Nawet największe kwalifikacje, doświadczenie zawodowe oraz umiejętności nie przydadzą się, jeśli przyszły pracownik nie będzie w stanie przedstawić zaświadczenia o niekaralności
Zobacz: Prawo Pracy – pojęcie i przedmiot.
Jak uzyskać zaświadczenie o niekaralności
Zaświadczenie o niekaralności można uzyskać zarówno osobiście, jak i listownie oraz online, składając wniosek do Biura Informacyjnego Krajowego Rejestru Karnego. Na tego rodzaju dokument nie trzeba długo czekać, wydawany jest praktycznie od ręki. Trzeba natomiast zapłacić za wydanie zaświadczenia. Jeśli składamy wniosek w tradycyjny sposób, będzie to koszt 30 zł. Jeśli wniosek składamy w formie elektronicznej, zapłacimy mniej, bo 20 zł. Zaświadczenie wydawane jest bezpłatne osobom, które pracują w ramach wolontariatu jako wychowawcy na koloniach czy obozach dla dzieci, pod warunkiem, że przedstawią potwierdzające ten fakt dokumenty.
Najprościej jest uzyskać zaświadczenie o niekaralności przez internet – nie trzeba wtedy wychodzić z domu, gdyż wszystko można załatwić online. Konieczne będzie wtedy posiadanie profilu zaufanego lub podpisu kwalifikowanego (do podpisania wypełnionego wniosku), a także założenie konta na stronie Krajowego Rejestru Karnego. Potem wybieramy odpowiednią zakładkę, a strona sama krok po kroku prowadzi nas przez wypełnianie wniosku. Jego wypełnienie nie jest skomplikowane i zajmuje dosłownie kilka minut. Zaświadczenie zostanie wydane w ciągu maksymalnie 7 dni od dnia złożenia wniosku. W rzeczywistości jednak dokumenty przychodzą często jeszcze tego samego lub następnego dnia.
