Każda osoba, która jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę, może liczyć na wynagrodzenie w wysokości co najmniej najniższej krajowej. Jest to ustalana co roku kwota, poniżej której pracodawca nie ma prawa płacić pracownikowi. Pod warunkiem oczywiście, że jest on zatrudniony w pełnym wymiarze godzin etatowych.
SPIS TREŚCI
Czym jest płaca minimalna – wynagrodzenie minimalne
Najniższa krajowa, nazywana również płacą minimalną, to kwota, której celem jest zabezpieczenie bytu pracownika. Jest ona regulowana poprzez ustawę o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Za każdym razem najniższa krajowa jest proponowana przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej i przedstawiana radzie Ministrów.
Podczas ustalania najniższej krajowej brany jest pod uwagę wskaźnik inflacji, czyli prognozowany wzrost cen w przyszłym roku kalendarzowym. Im wyższy jest ten wskaźnik, tym wyższe będzie w kolejnym roku wzrost najniższej krajowej. Gdyby płaca minimalna utrzymywana była przez wiele lat na tym samym poziomie, pracownik z roku na rok mógłby za nią kupić mniej, czyli de facto zarabiałby mniej.
Wysokość najniższej krajowej w kolejnym roku podawana jest do 15 września przez premiera i publikowana w „Monitorze Polskim”, czyli Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej.
Wysokość płacy minimalnej to nie tylko informacja dla pracownika, ile najmniej może zarobić na etacie. Ma ona bowiem również wpływ na wiele innych świadczeń, które są ustalane na podstawie płacy minimalnej. Przykładowo: odprawy dla pracowników przy zwolnieniach grupowych nie mogą być niższe niż piętnastokrotna płaca minimalna. A więc wysokość minimalnej odprawy również co roku się zmienia.
Zobacz też: Państwowa Inspekcja Pracy.
Najniższa krajowa – co warto wiedzieć
Najniższa krajowa jest najmniejszą kwotą, jaką pracodawca może płacić pracownikowi bez względu na stanowisko, na jakim jest zatrudniony, jego umiejętności i kwalifikacje. Jeśli więc pracodawca proponuje nam wynagrodzenie w wysokości niższej niż najniższa krajowa, nie należy takiej umowy podpisywać, gdyż zgodnie z prawem jest ona nieprawidłowa.
Jeśli pracownik pracuje na umowie o pracę ze stawką najniższa krajowa, co roku pracodawca powinien podnosić mu pensję o taką kwotę, o jaką wzrosła w danym roku płaca minimalna. W przypadku, gdy wynagrodzenie jest w umowie o pracę podane kwotowo, konieczny będzie aneks do umowy z informacją o nowej stawce. Jeśli natomiast w umowie jest informacja, że pracownik będzie zatrudniony z wynagrodzeniem każdorazowo wynoszącym płacę minimalną, coroczne podpisywanie aneksów nie jest konieczne.
Choć najniższa krajowa ustalana jest w naszym kraju co roku, okazuje się, że zmiana wysokości minimalnego wynagrodzenia może odbywać się także dwa razy w roku. Jeden termin dotyczy sytuacji, gdy prognozowany wskaźnik w przyszłym roku jest poniżej 105 procent. Jeśli natomiast wskaźnik cen jest równy lub wyższy 105 procent, najniższa krajowa może zmienić się w dwóch terminach – w styczniu oraz w lipcu.
Ile wynosi minimalne wynagrodzenie w 2022 roku
Płaca minimalna w 2022 roku przekroczyła pułap 3 tysięcy złotych i wynosi obecnie 3010 zł brutto. Nie jest to oczywiście kwota, jaką pracownik otrzyma do ręki czy na konto. Kwota brutto to stawka przed odliczeniem składek na ubezpieczenie społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy. Po potrąceniu wszystkich składek i podatków, pracownicy zarabiający najniższą krajową otrzymują w tym roku około 2363 zł.
Warto pamiętać, że płaca minimalna jest proporcjonalna do wymiaru etatu, na jakim pracownik jest zatrudniony. Jeśli pracuje on przykładowo na pół etatu, jego minimalna stawka za pracę wynosi 1505 zł brutto. Analogicznie jest w przypadku jednej czwartej, jednej ósmej czy każdego innego wymiaru etatu.
Pamiętajmy również, że na gwarancję najniższej stawki mogą liczyć nie tylko pracownicy zatrudnieni w ramach umowy o pracę. Osoby, które pracują na umowie zlecenie czy są zatrudnione na innych umowach cywilno-prawnych mogą liczyć na najniższą stawkę godzinową. W 2022 roku wynosi ona 19,70 zł za godzinę brutto, a po odliczeniu składek wynosi 13,91 na rękę.