Celem inwestycji jest budowa tunelu łączącego duńską wyspę Lolland oraz niemiecką wyspę Fehmarn. Oficjalna nazwa tej drogowo-kolejowej przeprawy przez cieśninę Fahmarn to „Fehmarn Belt Fixed Link”. Tunel pod ciesniną Fehmarn będzie miał długość 18 km, i będzie on posiadał dwa ciągi kolejowe oraz dwa ciągi samochodowe z dwoma pasami ruchu, oraz pasem awaryjnym w każdą stronę. Dodatkowy korytarz serwisowy i awaryjny będzie zlokalizowany pomiędzy ciągami samochodowymi.
SPIS TREŚCI
O projekcie
Tunel będzie wykonany z 89 żelbetonowych modułów, które będą konstruowane w specjalnie w tym celu zbudowanych halach produkcyjnych. Gotowe elementy będą uszczelniane i holowane na miejsce przeznaczenia, gdzie będą ze sobą łączone.
Niemiecka wyspa Fehmarn jest już połączona mostem ze stałym lądem, natomiast duńska wyspa Lolland posiada drogowe połączenia z innymi częściami Danii. Planowany tunel znacząco usprawni komunikację pomiędzy północną częścią Niemiec i Danią, a co za tym idzie całą Skandynawią.
Obecnie kierowcy, aby przeprawić się przez Fehmarnbelt, muszą korzystać z promów. Sama podróż promem zajmuje obecnie ok. 45 minut, natomiast kiedy inwestycja będzie gotowa, samochody przejadą pod cieśniną Fahmarn w ciągu 10 minut, a pociągi w ciągu 7 minut.
Tunel pod cieśniną Fehmarn, interesariusze projektu
Ze względu na lokalizację inwestycji zarówno na terenie Niemiec jak i Danii, budowa wymagała zgody i współpracy obu tych krajów. Głównym inwestorem, a po ukończeniu tunelu również jego właścicielem, będzie jednak tylko strona duńska. Zarządzanie projektem powierzono powstałej specjalnie w tym celu w 2009 roku spółce „Femern A/S”, która jest w całości kontrolowana przez rząd Danii.
Projekt będzie finansowany w znacznej części z kredytu komercyjnego, którego gwarantem jest państwo duńskie. Bardzo istotnym elementem w kwestii finansowania przedsięwzięcia jest fakt, że nie planuje się żadnych wydatków z budżetu państwa na ten cel. Zaciągnięty przez spółkę Femern A/S kredyt, będzie spłacany z opłat za przejazd tunelem, czyli budowę przeprawy sfinansują de facto sami jej użytkownicy, zarówno kierowcy samochodów jak też operatorzy i pasażerowie linii kolejowej.
Całkowity koszt projektu szacowany jest na około 55 mld koron duńskich. Inwestycja będzie również współfinansowana przez Unię Europejską. Na początku 2015 roku, Dania wspierana przez Niemcy i Szwecję, złożyła do Komisji Europejskiej wniosek o 13 mld koron w formie dotacji. W czerwcu 2015 roku Komisja Europejska w ramach programu „Łącząc Europę”, przyznała Danii 589 mln euro.
Prognozuje się, że podobnie jak to ma miejsce na obecnej przeprawie promowej przez cieśninę Fahmarn, większość użytkowników budowanego tunelu będzie pochodziła spoza Danii. Budowany tunel będzie ważnym elementem szlaku komunikacyjnego prowadzącego z Europy centralnej do Skandynawii. Przejazd przez „Fehmarn Belt Fixed Link” znacząco skróci aktualny czas podróży, co spowoduje duże oszczędności firm transportowych.
Budowa tunelu będzie miała również wpływ na środowisko naturalne. Zwolennicy inwestycji przekonują, że skrócenie czasu przejazdu ograniczy emisję CO2, a cały projekt realizowany jest przy zachowaniu najsurowszych norm ochrony środowiska.
Struktura podziału pracy
Prace związane z konstrukcją tunelu odbywać się będą w kilku etapach i planowane są na wiele lat. Taki podział prac, zapewni ciągłość procesu budowania i przyczyni się do dużej wydajności pracy. Niektóre prace mogą być wykonywane jednocześnie, co pozwala na skrócenie czasu realizacji całego projektu. Poszczególne etapy budowy przedstawiają się następująco:
- Przygotowanie terenu pod hale produkcyjne oraz miejsce zakwaterowania dla pracowników zatrudnionych przy produkcji.
- Budowa obiektów produkcyjnych oraz miejsc zakwaterowania dla pracowników
- Budowa portów roboczych zdolnych do przeładunku dużych ilości materiałów budowlanych na wyspach Fehmarn i Lolland
- Wykonanie prac pogłębiających dno w miejscu ułożenia elementów tunelu. Wykop musi mieć 90 m. szerokości i 16 m głębokości.
- Budowa po duńskiej i niemieckiej stronie obiektów wejścia i wyjścia z tunelu.
- Produkcja i montaż elementów tunelu. Wszystkie elementy będą produkowane po duńskiej stronie, a następnie jeden po drugim będą zanurzane i holowane na miejsce przeznaczenia.
- Wyposażenie tunelu we wszystkie niezbędne urządzenia techniczne i mechaniczne. Przygotowanie nawierzchni jezdni oraz torowiska kolejowego.
- Testowanie i otwarcie tunelu.
Tunel pod cieśniną Fehmarn, potencjalne ryzyka projektowe
Przeprawa przez cieśninę Fehmarn pierwotnie planowana była jako most. Jednak na etapie projektowania stwierdzono, że bardziej odpowiednim rozwiązaniem będzie tunel, gdyż jego konstrukcja obarczona będzie mniejszym ryzykiem, przy zbliżonych kosztach budowy. Niestabilna sytuacja gospodarcza w Europie i na świecie, niesie jednak pewne ryzyko dla finansowania projektu. Dodatkowym ryzykiem jest też ryzyko kursowe duńskiej waluty.
Jak zawsze przy tego typu konstrukcjach występuje ryzyko przeciekania tunelu. Poszczególne elementy budowli co prawda są wyposażone w specjalne uszczelki, jednak tunel będzie przebiegał na stosunkowo dużej głębokości, co może powodować ryzyko przeciekania.
Gotowe elementy tunelu będą transportowane na pewną odległość w miejsce ich przeznaczenia. Istnieje ryzyko uszkodzenia elementu podczas jego transportu lub podczas opuszczania go na dno.
Wpis tunel pod cieśniną Fehmarn, powstał między innymi na podstawie materiałów zamieszczonych na stronie internetowej: www.femern.com
Artykuł został napisany w 2015 roku, publikowany jest w 2021, aby ocenić zgodność obecnych prac, z ówczesnymi planami.