Urlop bezpłatny jest jednym z rodzajów urlopu, jakie przysługują pracownikowi zatrudnionemu w oparciu o umowę o pracę. Różni się on jednak znacznie od urlopu wypoczynkowego czy na żądanie, gdyż pracownik za ten okres nie otrzymuje wynagrodzenia. Różnic jest jednak więcej.
Rodzaje urlopów
Pracownicy zatrudnieni na umowie o pracę mogą korzystać z różnych rodzajów urlopu, jakie gwarantuje im prawo pracy. Limit tych urlopów jest jednak ściśle określony. Gdy wykorzystamy w całości urlop wypoczynkowy, łącznie z dniami, które przysługują nam w ramach urlopu na żądanie, nie mamy już żadnej możliwości, aby wziąć sobie płatne wolne. Wtedy dobrym rozwiązaniem może być urlop bezpłatny, którego długość może być różna w zależności od indywidualnych potrzeb.
Zobacz też:
Czym jest urlop bezpłatny
Urlop bezpłatny jest rodzajem urlopu, w którym zawieszony jest stosunek pracy. Pracownik w czasie takiego urlopu jest zwolniony z wykonywania swoich obowiązków na rzecz pracodawcy, ale również nie przysługuje mu za ten okres wynagrodzenie. Zawieszenie stosunku pracy oznacza również, że firma nie płaci za pracownika składek na ubezpieczenie społeczne, w tym na ubezpieczenie chorobowe. A co za tym idzie – traci w tym czasie prawo do świadczeń chorobowych, czyli zasiłku chorobowego lub macierzyńskiego. Nawet jeśli w okresie urlopu bezpłatnego przydarzy się nam choroba, nie możemy skorzystać z takich świadczeń, jakie przysługują pracownikom.
W przepisach kodeksu pracy nie ma jednoznacznej informacji na temat limitu urlopu bezpłatnego. Teoretycznie można więc wziąć taki urlop zarówno na kilka dni, jak i na kilka lat. W praktyce jednak jest to okres krótszy, do trzech miesięcy. Jeśli pracownik potrzebuje dłuższego urlopu bezpłatnego, pracodawca najczęściej zastrzega sobie możliwość przerwania takiego urlopu z ważnych powodów. Urlop bezpłatny, zwłaszcza długoterminowy, jest dla pracodawcy obciążeniem. Musi bowiem opłacać za pracownika część składek, a jednocześnie musi też znaleźć dla niego zastępstwo i ponosić jego koszty.
Jak otrzymać urlop bezpłatny
Otrzymanie urlopu bezpłatnego, podobnie jak innych rodzajów urlopu, odbywa się na podstawie wniosku pracownika. Powinien on, najlepiej na piśmie, poinformować pracodawcę o czasie, w jakim chce skorzystać z takiego urlopu. Nie musi natomiast zamieszczać żadnego uzasadnienia i tłumaczyć pracodawcy, dlaczego chce skorzystać z takiego urlopu. Ale pracodawca również ma w tej kwestii prawa – może odmówić udzielenia urlopu bezpłatnego bez podania żadnej przyczyny. Odmowa najczęściej wiąże się z ważnym interesem pracodawcy, czyli zwykle chodzi o to, że pracownik w danym momencie ma obowiązki, które dla dobra całej firmy powinien wykonać.
Czy warto sięgać po urlop bezpłatny?
Urlop bezpłatny z pewnością nie jest dla pracownika korzystnym rozwiązaniem, szczególnie pod względem finansowym. Nie otrzyma bowiem za niego żadnego wynagrodzenia. Jest natomiast dobrą opcją w sytuacjach nagłych, gdy to wolne jest potrzebne, a pracownik wykorzystał już wszystkie przysługujące mu limity urlopowe. Może to być związane z koniecznością nagłego wyjazdu rodzinnego lub też z chęcią podjęcia innej pracy w czasie trwania urlopu bezpłatnego.
Korzystny jest natomiast fakt, że po urlopie można bez problemu wrócić do pracy i pracodawca nie może odmówić tego pracownikowi. Jeśli jednak okres urlopu, na jaki pracodawca się zgodził, minie, a pracownik nie wróci do wykonywania obowiązków zawodowych, pracodawca może automatycznie wypowiedzieć mu umowę o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia i z winy pracownika.
Zanim więc sięgniesz po urlop bezpłatny, warto bardzo dobrze się zastanowić, czy faktycznie jest on niezbędny i czy w czasie przebywania na urlopie bez wynagrodzenia nie będziesz mieć z tego tytułu problemów finansowych. Jeszcze lepszym rozwiązaniem jest oszczędzanie urlopu wypoczynkowego i zostawienie sobie kilku dni na urlop na żądanie, który można wziąć w sytuacjach nagłych.
